LPG gas cylinder prices फेब्रुवारी २०२५ च्या सुरुवातीपासून देशभरातील एलपीजी ग्राहकांसाठी सुखद बातमी आहे. सरकारने घरगुती गॅस सिलिंडरच्या किंमतीत मोठी कपात करण्याचा निर्णय घेतला आहे. गेल्या काही महिन्यांमध्ये एलपीजी गॅसच्या किंमती स्थिर होत्या, परंतु २२ फेब्रुवारी २०२५ पासून या किंमतींमध्ये लक्षणीय घट झाली आहे. ही बातमी विशेषतः मध्यमवर्गीय कुटुंबांसाठी आणि दरमहा गॅस सिलिंडर खरेदी करणाऱ्या नागरिकांसाठी आनंददायी आहे.
सर्वात स्वस्त सिलिंडर कोणत्या शहरात?
इंडियन ऑइलच्या अधिकृत वेबसाइटवर प्रसिद्ध केलेल्या माहितीनुसार, २२ फेब्रुवारी २०२५ रोजी सर्वात स्वस्त एलपीजी गॅस सिलिंडर पूर्वी सिंहभूम (जमशेदपूर) मध्ये उपलब्ध आहे. येथे १४.२ किलोग्रॅमचा घरगुती सिलिंडर केवळ ८४०.५० रुपयांना मिळतो. तुलनेत, झारखंडची राजधानी रांची येथे हाच सिलिंडर ८६०.५० रुपयांना विकला जात आहे.
दुसरीकडे, हजारीबाग आणि कोडरमा यासारख्या शहरांमध्ये सिलिंडरची किंमत सर्वाधिक म्हणजे ८६२.५० रुपये इतकी आहे. ही विविधता प्रामुख्याने वाहतूक खर्च, स्थानिक कर आणि वितरण खर्चावर अवलंबून आहे.
झारखंडमधील विविध शहरांमध्ये एलपीजी सिलिंडरच्या नवीन किंमती
सरकारच्या ताज्या अधिसूचनेनुसार, झारखंडमधील विविध शहरांमध्ये १४.२ किलोग्रॅम घरगुती एलपीजी सिलिंडरच्या किंमती खालीलप्रमाणे निश्चित केल्या आहेत:
- पूर्वी सिंहभूम (जमशेदपूर): ८४०.५० रुपये
- रांची: ८६०.५० रुपये
- चतरा: ८५७.५० रुपये
- बोकारो: ८६२.५० रुपये
- धनबाद: ८६२.५० रुपये
- देवघर: ८६२.५० रुपये
- दुमका: ८६२.५० रुपये
- गढ़वा: ८६२.५० रुपये
- गिरिडीह: ८६२.५० रुपये
- गोड्डा: ८६२.५० रुपये
- गुमला: ८६२.५० रुपये
या नवीन किंमतींमुळे वेगवेगळ्या शहरांतील नागरिकांना त्यांच्या भागातील सिलिंडरच्या अद्ययावत किंमतींची माहिती मिळणे सुलभ होईल.
किंमत कपातीची कारणे
एलपीजी गॅस सिलिंडरच्या किंमतीत झालेल्या या लक्षणीय घटीमागे अनेक कारणे आहेत. विशेषज्ञांच्या मते, या कपातीमागील प्रमुख कारणे खालीलप्रमाणे आहेत:
१. आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेतील कच्च्या तेलाच्या किंमतींमध्ये घट
गेल्या काही महिन्यांमध्ये आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेत कच्च्या तेलाच्या किंमतींमध्ये मोठी घसरण झाली आहे. एलपीजी गॅस हे कच्च्या तेलाच्या शुद्धीकरण प्रक्रियेतून मिळवले जाते, त्यामुळे कच्च्या तेलाच्या किंमतींचा थेट परिणाम एलपीजी गॅसच्या किंमतींवर होतो. आंतरराष्ट्रीय स्तरावर कच्च्या तेलाच्या किंमती कमी झाल्यामुळे भारतात एलपीजी गॅसच्या आयात खर्चात देखील घट झाली आहे.
२. सरकारी अनुदानात वाढ
केंद्र सरकारने घरगुती गॅस सिलिंडरवरील अनुदानात वाढ केली आहे. विशेषतः गरीब आणि मध्यमवर्गीय कुटुंबांसाठी स्वयंपाक गॅस परवडण्याजोगा राहावा यासाठी, सरकारने अनुदान वाढवले आहे. उज्ज्वला योजनेंतर्गत लाभार्थ्यांना आधीच अतिरिक्त अनुदान दिले जात आहे, आणि आता सामान्य ग्राहकांनाही किंमत कपातीचा लाभ मिळत आहे.
३. गॅस वितरण कंपन्यांच्या आयात खर्चात घट
इंडियन ऑइल, भारत पेट्रोलियम आणि हिंदुस्थान पेट्रोलियम यासारख्या सार्वजनिक क्षेत्रातील तेल विपणन कंपन्यांना गॅस सिलिंडरच्या आयातीवरील आणि उत्पादनावरील खर्च कमी झाला आहे. या बचतीचा फायदा कंपन्यांनी ग्राहकांपर्यंत पोहोचवला आहे.
४. सरकारची लोकोपयोगी धोरणे
केंद्र आणि राज्य सरकारांनी एकत्रितपणे जनतेला महागाईपासून दिलासा देण्यासाठी सक्रिय पावले उचलली आहेत. घरगुती गॅस सिलिंडरच्या किंमतीत कपात हा या प्रयत्नांचाच एक भाग आहे. आगामी निवडणुका लक्षात घेऊन आणि महागाईच्या दरात वाढ होत असल्याने, सरकारने नागरिकांच्या दैनंदिन खर्चात कपात करण्याचा प्रयत्न केला आहे.
जनतेला काय फायदा?
एलपीजी गॅस सिलिंडरच्या किंमतीत झालेल्या कपातीमुळे सामान्य जनतेला अनेक लाभ होणार आहेत:
१. घरगुती खर्चात बचत
घरगुती गॅस सिलिंडर हा प्रत्येक कुटुंबाच्या मासिक खर्चाचा महत्त्वाचा भाग आहे. सिलिंडरच्या किंमतीत झालेल्या कपातीमुळे कुटुंबांना दरमहा साधारणत: २० ते २५ रुपयांची बचत होईल. वर्षभरात ही बचत २४० ते ३०० रुपयांपर्यंत जाऊ शकते.
२. महागाईचा भार कमी
सध्याच्या वाढत्या महागाईच्या काळात, गॅस सिलिंडरसारख्या आवश्यक वस्तूंच्या किंमतीत कपात होणे म्हणजे सामान्य जनतेला मोठा दिलासा मिळणे. विशेषतः मध्यमवर्गीय आणि निम्न-मध्यमवर्गीय कुटुंबांसाठी ही बातमी सुखद आहे.
३. स्वयंपाकाच्या खर्चात घट
एलपीजी हे भारतातील अनेक कुटुंबांसाठी स्वयंपाकाचे प्रमुख इंधन आहे. सिलिंडरच्या किंमतीत घट झाल्याने स्वयंपाकाचा एकूण खर्चही कमी होईल. यामुळे लोकांना रोजच्या आहारात अधिक विविधता आणण्यास मदत होईल, कारण इंधनावरील खर्च कमी होईल.
४. पर्यावरणीय लाभ
एलपीजी हे अन्य पारंपारिक इंधनांच्या तुलनेत अधिक पर्यावरणपूरक आहे. सिलिंडरच्या किंमतीत घट झाल्याने, अधिकाधिक लोक लाकूड किंवा कोळशासारख्या प्रदूषित इंधनांऐवजी एलपीजीकडे वळतील, ज्यामुळे वायू प्रदूषण कमी होण्यास मदत होईल.
अनेक अर्थतज्ज्ञ आणि उद्योग विश्लेषकांच्या मते, येत्या काळात एलपीजी गॅस सिलिंडरच्या किंमतीत आणखी घट होण्याची शक्यता आहे. याची काही कारणे खालीलप्रमाणे आहेत:
१. आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेतील स्थिरता
जागतिक बाजारपेठेत कच्च्या तेलाच्या किंमती स्थिर किंवा घटत्या प्रवृत्तीत राहिल्यास, त्याचा सकारात्मक परिणाम एलपीजी गॅसच्या किंमतींवर देखील होईल. भू-राजकीय तणावात घट आणि पर्यायी ऊर्जा स्त्रोतांचा वाढता वापर यामुळे आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेत तेलाच्या किंमती नियंत्रित राहण्याचा अंदाज आहे.
२. सरकारी धोरणांचा प्रभाव
केंद्र सरकारने स्वच्छ इंधनाच्या वापराला प्रोत्साहन देण्यासाठी अनेक पावले उचलली आहेत. उज्ज्वला योजनेमुळे गरीब कुटुंबांना एलपीजी सिलिंडर मिळविणे सुलभ झाले आहे. भविष्यात अशा प्रकारच्या योजनांचा विस्तार केल्यास, अधिक लोकांना स्वस्त दरात गॅस सिलिंडर मिळू शकेल.
३. प्रादेशिक असमतोल दूर करण्याचे प्रयत्न
सध्या विविध शहरांमध्ये एलपीजी गॅस सिलिंडरच्या किंमतींमध्ये फरक आहे. सरकार या प्रादेशिक असमतोल दूर करण्यासाठी प्रयत्न करत आहे. यामुळे भविष्यात देशभरात एकसमान किंमत आकारणी होण्याची शक्यता आहे, ज्यामुळे दुर्गम भागातील लोकांनाही लाभ होईल.
एलपीजी गॅस सिलिंडरच्या किंमतीत झालेली ही घट लाखो भारतीय कुटुंबांसाठी सुखद बातमी आहे. विशेषतः महागाईच्या वाढत्या दरामुळे त्रस्त असलेल्या सामान्य जनतेला याद्वारे दिलासा मिळाला आहे. सरकारचे हे पाऊल पर्यावरणपूरक इंधनाच्या वापराला प्रोत्साहन देण्याच्या दृष्टीनेही महत्त्वपूर्ण आहे.
ग्राहकांनी त्यांच्या शहरातील नवीन किंमतींची माहिती घेऊनच गॅस सिलिंडरची खरेदी करावी. तसेच, सरकार आणि तेल कंपन्यांच्या अधिकृत वेबसाइट्सवरून अद्ययावत माहिती मिळवावी. आशा आहे की, सरकार भविष्यातही अशाच प्रकारे जनतेला दिलासा देणारे निर्णय घेत राहील आणि स्वच्छ इंधनाच्या वापराला प्रोत्साहन देईल.