Heavy rains state कोकण विभागात रविवारी सायंकाळी अचानक आलेल्या वादळी पाऊस आणि गारपिटीमुळे शेतकऱ्यांचे मोठे नुकसान झाले आहे. विशेषतः सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील दोडामार्ग तालुक्यात झालेल्या गारपिटीमुळे आंबा आणि काजू या दोन्ही महत्त्वपूर्ण पिकांचे मोठे नुकसान झाले असून, शेतकरी हवालदिल झाले आहेत.
हवामान विभागाच्या माहितीनुसार, गेल्या दोन दिवसांपासून कोकणात ढगाळ वातावरण होते. या काळात तापमानात लक्षणीय वाढ झाली होती. मात्र रविवारी दुपारी तीन-चार वाजल्यापासून सिंधुदुर्ग जिल्ह्यात पावसाची लक्षणे दिसू लागली. सायंकाळपर्यंत हा पाऊस वादळी वाऱ्यासह जोरदार बरसू लागला. अनेक भागांत गारपीट झाली, तर काही ठिकाणी हलक्या सरींनी हजेरी लावली.
सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील दोडामार्ग तालुक्यातील घोटगेवाडी, सासोली, झोळंबे, कोलझर, कळणे, उगाडे, कुडासे, मणेरी, भेडशी, साटेलो, परमे, खोक्रल, सोनावल, तेरवण आणि मेढे या गावांमध्ये वादळी वाऱ्यासह जोरदार पाऊस आणि गारपीट झाली. विशेषतः कुडासे परिसरात गारपिटीचा सर्वाधिक तडाखा बसला. येथे रस्त्यावरून पाणी वाहू लागले होते. वादळी वाऱ्यामुळे या भागातील वीजपुरवठा खंडित झाला, ज्यामुळे नागरिकांची मोठी गैरसोय झाली.
कोकणातील प्रमुख पीक असलेल्या हापूस आंब्याचा हंगाम सध्या सुरू असताना या अवकाळी पावसाने मोठा फटका बसवला आहे. पिकांवरील मोहोर गळून पडल्याने आंब्याच्या उत्पादनावर मोठा परिणाम होण्याची भीती व्यक्त केली जात आहे. गारपिटीमुळे आंब्याच्या फळांचेही मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाले आहे. स्थानिक शेतकऱ्यांच्या म्हणण्यानुसार, यंदाच्या हंगामात आधीच उत्पादन कमी होते, त्यात या नैसर्गिक संकटाने त्यांच्या आशावर पाणी फिरवले आहे.
याचबरोबर काजू हंगामही सुरू असताना गारपिटीमुळे नव्या मोहोराचे मोठे नुकसान झाले आहे. दोडामार्ग तालुक्यात मोठ्या प्रमाणावर काजूची शेती केली जाते. या भागात झालेल्या गारपिटीमुळे काजू उत्पादक शेतकऱ्यांना मोठा फटका बसला आहे. शेतकऱ्यांच्या म्हणण्यानुसार, काजूचा नवा मोहोर गारपिटीमुळे नष्ट झाला असून, यामुळे येत्या काळात उत्पादनात मोठी घट होण्याची शक्यता आहे.
सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील इतर तालुके जसे वैभववाडी, कणकवली, कुडाळ आणि सावंतवाडी या भागांतही पावसाचे वातावरण होते. काही ठिकाणी हलक्या सरी कोसळल्या, तर काही भागांत वादळी वाऱ्यासह जोरदार पाऊस झाला. हवामान विभागाने पुढील दोन दिवस म्हणजेच सोमवार आणि मंगळवारी हलक्या पावसाचा इशारा दिला आहे, ज्यामुळे शेतकऱ्यांची चिंता आणखी वाढली आहे.
गेल्या काही वर्षांपासून हवामानातील अस्थिरतेमुळे कोकणातील शेतकऱ्यांना सतत आर्थिक संकटाला सामोरे जावे लागत आहे. यंदाही हवामानाच्या या अनपेक्षित बदलामुळे शेतकऱ्यांचे संपूर्ण उत्पादन धोक्यात आले आहे. विशेषतः आंबा आणि काजू या नगदी पिकांचे मोठे नुकसान झाल्याने शेतकऱ्यांच्या उदरनिर्वाहाचा प्रश्न निर्माण झाला आहे.
स्थानिक शेतकरी संघटनांनी या नुकसानीबद्दल चिंता व्यक्त केली असून, सरकारकडे मदतीची मागणी केली आहे. त्यांच्या म्हणण्यानुसार, गारपीट आणि वादळी वाऱ्यामुळे झालेल्या नुकसानीचे तातडीने पंचनामे करण्यात यावेत. तसेच या नैसर्गिक आपत्तीत शेतकऱ्यांना योग्य तो मोबदला मिळावा, अशी मागणी केली जात आहे.
दरम्यान, जिल्हा प्रशासनाने नुकसानीचे प्राथमिक अंदाज घेण्यास सुरुवात केली आहे. कृषी विभागाचे अधिकारी प्रभावित भागांना भेटी देत असून, नुकसानीचे पंचनामे करण्याचे काम लवकरच सुरू होणार असल्याची माहिती जिल्हाधिकारी कार्यालयाकडून देण्यात आली आहे. या पार्श्वभूमीवर शेतकऱ्यांना लवकरात लवकर मदत मिळावी, यासाठी स्थानिक लोकप्रतिनिधींनीही प्रयत्न सुरू केले आहेत.
कोकणातील या नैसर्गिक आपत्तीमुळे शेतकऱ्यांचे मोठे नुकसान झाले असले, तरी त्यांना लवकरच दिलासा मिळेल, अशी आशा व्यक्त केली जात आहे. मात्र हवामानातील या अस्थिरतेमुळे भविष्यात अशा घटना पुन्हा घडू नयेत, यासाठी दीर्घकालीन उपाययोजना करण्याची गरज असल्याचेही तज्ज्ञांकडून सांगण्यात येत आहे.