Gold prices drop भारतीय संस्कृतीमध्ये सोन्याला विशेष महत्त्व आहे. शुभ कार्यांपासून गुंतवणुकीपर्यंत, हा मौल्यवान धातू आपल्या जीवनात अनेक प्रकारे प्रवेश करतो. भारतीयांसाठी सोने हा केवळ दागिना नाही, तर आर्थिक सुरक्षितता आणि समृद्धीचे प्रतीक आहे. सध्या लग्नसराईचा हंगाम जोरात सुरू असताना, सोन्याच्या दरात मोठी घसरण झाली आहे, ज्यामुळे अनेक खरेदीदार आणि गुंतवणूकदारांसमोर नवीन संधी उभी राहिली आहे.
सोन्याच्या दरातील अलीकडील घसरण
सध्याच्या बाजारपेठेत मोठी उलथापालथ दिसून येत आहे. गेल्या पाच दिवसांमध्ये सोन्याच्या किमतीत तब्बल ₹6,000 ची घसरण झाली आहे. ही घट प्रामुख्याने अमेरिकी डॉलर इंडेक्समधील बदल आणि जागतिक पातळीवरील मागणीतील घट यामुळे झाली आहे. Indian Bullion Jewelers Association (IBJA) नुसार, 10 जानेवारी 2025 रोजी 24 कॅरेट सोन्याचा दर ₹77,908 प्रति 10 ग्रॅम इतका नोंदवला गेला आहे.
सोन्याच्या शुद्धतेनुसार दरांचे वर्गीकरण
सोन्याच्या किमती त्याच्या शुद्धतेवर अवलंबून असतात. जितके जास्त कॅरेट, तितके शुद्ध सोने. वेगवेगळ्या प्रकारच्या सोन्याचे सध्याचे दर खालीलप्रमाणे आहेत:
- 24 कॅरेट (999): ₹77,908 प्रति 10 ग्रॅम – सर्वाधिक शुद्ध सोने, दागिन्यांसाठी फारसे वापरले जात नाही, परंतु गुंतवणुकीसाठी उत्तम.
- 23 कॅरेट (995): ₹77,596 प्रति 10 ग्रॅम – अत्यंत शुद्ध, विशेष दागिन्यांसाठी वापरले जाते.
- 22 कॅरेट (916): ₹71,364 प्रति तोळा – भारतात सर्वाधिक लोकप्रिय, पारंपारिक दागिन्यांसाठी वापरले जाते.
- 21 कॅरेट (875): ₹68,156 प्रति 10 ग्रॅम – काही प्रकारच्या डिझायनर दागिन्यांसाठी वापरले जाते.
- 18 कॅरेट (750): ₹58,431 प्रति 10 ग्रॅम – आधुनिक आणि फॅशनेबल दागिन्यांसाठी लोकप्रिय.
- 14 कॅरेट (585): ₹45,576 प्रति 10 ग्रॅम – किफायतशीर पर्याय, रोजच्या वापरासाठी उत्तम.
प्रमुख शहरांमधील सोन्याचे दर
सोन्याचे दर शहरानुसार भिन्न असतात. प्रामुख्याने करांमधील फरक, वाहतूक खर्च आणि स्थानिक मागणी-पुरवठा यांमुळे हे फरक दिसून येतात. देशातील काही मोठ्या शहरांमध्ये 24 कॅरेट सोन्याचे दर खालीलप्रमाणे आहेत:
- मुंबई व चेन्नई: ₹78,700 प्रति 10 ग्रॅम
- दिल्ली व जयपूर: ₹78,850 प्रति 10 ग्रॅम
- कोलकाता: ₹78,700 प्रति 10 ग्रॅम
- अहमदाबाद: ₹78,750 प्रति 10 ग्रॅम
चांदीच्या किमतीत वाढ: एक विरोधाभास
सोन्याच्या दरात घट होत असतानाच, चांदीच्या किमतीमध्ये मात्र वाढ झाली आहे. 999 शुद्धतेच्या चांदीचा सध्याचा दर ₹89,969 प्रति किलो आहे, जे मागील आठवड्याच्या तुलनेत ₹169 जास्त आहे. बाजारातील तज्ज्ञांच्या मते, चांदीचा औद्योगिक वापर वाढत असल्यामुळे, भविष्यात तिच्या किमती आणखी वाढू शकतात.
सोने खरेदी करताना महत्त्वाच्या टिप्स
सोने खरेदी करताना खालील गोष्टींचा विचार केल्यास, आपण योग्य निवड करू शकता:
- BIS हॉलमार्क तपासा: भारतीय मानक ब्युरो (BIS) द्वारा प्रमाणित दागिने निवडा, जे सोन्याच्या शुद्धतेची खात्री देतात.
- बाजारभाव जाणून घ्या: खरेदीपूर्वी ibjarates.com किंवा स्थानिक ज्वेलर्सकडून सद्य दर तपासा.
- मेकिंग चार्जेस समजून घ्या: प्रत्येक दुकानाचे मेकिंग चार्ज वेगळे असतात. खरेदीपूर्वी याबद्दल माहिती मिळवा.
- GST आणि इतर शुल्क विचारात घ्या: जाहीर केलेले सोन्याचे दर हे GST आणि मेकिंग चार्जेसशिवाय असतात. प्रत्यक्ष खरेदीवेळी हे अतिरिक्त शुल्क जोडले जातात.
- खरेदीचा हेतू स्पष्ट करा: दागिने म्हणून खरेदी करणार आहात की गुंतवणुकीसाठी, हे स्पष्ट करा. गुंतवणुकीसाठी असल्यास, मेकिंग चार्ज कमी असलेले साधे सोने (coins, bars) खरेदी करणे फायद्याचे ठरते.
गुंतवणुकीसाठी सोन्याचे विविध पर्याय
सोन्यात गुंतवणूक करण्याचे अनेक पर्याय उपलब्ध आहेत:
1. भौतिक सोने (Physical Gold)
- सोन्याचे नाणे (Gold Coins): 1 ग्रॅम ते 50 ग्रॅमपर्यंत विविध वजनात उपलब्ध.
- सोन्याच्या वीटा (Gold Bars/Biscuits): मोठ्या गुंतवणुकीसाठी उत्तम.
- दागिने (Jewellery): मेकिंग चार्ज जास्त असला तरी, वापरण्याचा आनंद मिळतो.
2. डिजिटल/पेपर सोने (Digital/Paper Gold)
- Gold ETF (Exchange Traded Fund): स्टॉक एक्सचेंजवर खरेदी-विक्री करता येणारे सोन्याचे युनिट्स, ज्यात मेकिंग चार्ज नाही.
- Sovereign Gold Bonds (SGB): सरकारद्वारे समर्थित, वार्षिक 2.5% व्याज.
- Gold SIP (Systematic Investment Plan): नियमित थोडी थोडी रक्कम गुंतवता येते.
- Digital Gold: मोबाईल अॅप्सद्वारे 1 रुपयापासून गुंतवणूक करता येते.
सध्याच्या बाजारातील घसरणीमागील कारणे
सध्या सोन्याच्या दरात झालेली घसरण ही अनेक घटकांमुळे झाली आहे:
- अमेरिकी डॉलर इंडेक्समधील वाढ: डॉलर मजबूत झाल्यामुळे सोन्याचे दर कमी होतात.
- जागतिक मागणीतील घट: कोरोना महामारीनंतर अर्थव्यवस्था सुधारत असताना, सुरक्षित गुंतवणुकीऐवजी वाढत्या बाजारपेठांकडे गुंतवणूकदारांचा कल वाढला आहे.
- व्याजदरांमधील बदल: जागतिक पातळीवर व्याजदरांमध्ये होणारे बदल सोन्याच्या किमतींवर परिणाम करतात.
- भू-राजकीय स्थिती: जागतिक पातळीवरील तणाव कमी झाल्यामुळे सोन्याची सुरक्षित गुंतवणूक म्हणून मागणी कमी झाली आहे.
तज्ज्ञांच्या मते, सोन्याच्या किमतीतील सध्याची घट ही तात्पुरती आहे. पुढील काही महिन्यांत खालील कारणांमुळे सोन्याचे दर पुन्हा वाढू शकतात:
Also Read:
Airtel चा 1029 रुपयांचा नवीन रिचार्ज प्लॅन लाँच, 84 दिवसासाठी अनलिमिटेड new recharge plan
- लग्नसराईची मागणी: भारतात लग्नसराईमध्ये सोन्याची मागणी नेहमीच वाढते.
- आंतरराष्ट्रीय बाजारातील अनिश्चितता: जागतिक अर्थव्यवस्थेत अनिश्चितता वाढत असताना, गुंतवणूकदार सुरक्षिततेसाठी सोन्याकडे वळतात.
- केंद्रीय बँकांची खरेदी: जगभरातील केंद्रीय बँका त्यांच्या राखीव निधीत सोन्याचे प्रमाण वाढवत आहेत.
- महागाई विरुद्ध सुरक्षा: वाढत्या महागाईपासून बचावासाठी सोने हे उत्तम साधन मानले जाते.
विविध गुंतवणूक धोरणे
1. अल्पकालीन गुंतवणूकदारांसाठी
सध्याच्या घसरलेल्या दरांचा फायदा घेऊन सोन्यात गुंतवणूक करा आणि पुढील 6-12 महिन्यांत दर वाढल्यावर विक्री करा. ETF किंवा डिजिटल गोल्ड हे यासाठी उत्तम पर्याय आहेत.
2. मध्यम-कालीन गुंतवणूकदारांसाठी
Gold SIP किंवा Sovereign Gold Bonds मध्ये नियमित गुंतवणूक करा. SGB मध्ये मिळणारे वार्षिक 2.5% व्याज हे अतिरिक्त फायद्याचे ठरते.
3. दीर्घकालीन गुंतवणूकदारांसाठी
पोर्टफोलिओचा 10-15% हिस्सा सोन्यात ठेवणे हे धोक्याचे व्यवस्थापन करण्यासाठी उत्तम मानले जाते. भौतिक सोने, SGB आणि ETF यांचे मिश्रण ठेवणे फायद्याचे ठरू शकते.
लग्नसराईच्या हंगामात सोन्याचे दर कमी झाल्यामुळे, दागिने खरेदी करणाऱ्यांसाठी ही एक सुवर्णसंधी आहे. तसेच, गुंतवणूकदारांसाठीही सोन्यात पैसे गुंतवण्याची ही उत्तम वेळ आहे. मात्र, सोन्याची खरेदी करताना शुद्धता, मेकिंग चार्ज आणि इतर शुल्क यांची पूर्ण माहिती घेऊनच निर्णय घ्यावा. सोने ही पारंपारिक मूल्यवान धातू असूनही, आधुनिक काळातही ती तिचे महत्त्व कायम राखते आहे.
दीर्घकाळात, सोने आणि चांदी या दोन्ही धातूंमध्ये गुंतवणूक करणे फायदेशीर ठरू शकते. बाजारातील अल्पकालीन चढ-उतारांवर न घाबरता, सुनियोजित आणि सातत्यपूर्ण गुंतवणूक धोरण अवलंबिल्यास, निश्चितच चांगला परतावा मिळू शकतो. विशेषतः भारतीय संस्कृतीत, सोने हे केवळ गुंतवणूक नाही, तर आपल्या वारशाचा एक महत्त्वाचा भाग आहे – एक अशी संपत्ती, जी पिढ्यानपिढ्या चालत येते आणि कुटुंबाच्या समृद्धीचे प्रतीक बनते.
