Ladki Bahin Yojana New Update राज्य सरकारने महिला सक्षमीकरणासाठी सुरू केलेल्या ‘मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजने’त मोठा बदल झाला आहे. मराठवाड्यातील तब्बल 55,334 महिलांना या योजनेचा फेब्रुवारी महिन्याचा आठवा हप्ता मिळणार नसल्याची धक्कादायक माहिती समोर आली आहे. राज्य शासनाने योजनेतील अर्जांची सखोल पडताळणी केल्यानंतर हा निर्णय घेतला आहे.
योजनेची पार्श्वभूमी आणि वर्तमान स्थिती
मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना ही महिलांच्या आर्थिक सक्षमीकरणासाठी राज्य सरकारने सुरू केलेली एक महत्त्वाकांक्षी योजना आहे. या योजनेअंतर्गत मराठवाडा विभागातून 23 लाखांहून अधिक महिलांनी अर्ज केले होते, त्यापैकी 21 लाख 97 हजार अर्ज पात्र ठरले होते. मात्र आता राज्य शासनाने योजनेतील अर्जांची फेरतपासणी सुरू केल्यानंतर अनेक महिला अपात्र ठरल्या आहेत.
जिल्हानिहाय प्रभावित महिलांची संख्या
मराठवाड्यातील आठही जिल्ह्यांमध्ये या निर्णयाचा प्रभाव पडला आहे:
- नांदेड जिल्ह्यात सर्वाधिक 10,500 महिला प्रभावित
- जालना जिल्ह्यात 9,622 महिलांचे अर्ज अपात्र
- बीड जिल्ह्यात 9,364 महिलांना फटका
- लातूर जिल्ह्यात 8,001 महिलांचा समावेश
- छत्रपती संभाजीनगर जिल्ह्यात 6,655 महिला प्रभावित
- हिंगोली जिल्ह्यात 5,825 महिलांचे अर्ज रद्द
- परभणी जिल्ह्यात 2,800 महिलांना नुकसान
- धाराशिव जिल्ह्यात 2,533 महिला प्रभावित
पडताळणी प्रक्रियेचे कारण
राज्य शासनाने निश्चित केलेल्या निकषांच्या बाहेर जाऊन ज्या महिलांनी या योजनेचा लाभ घेतला, अशा महिलांच्या अर्जांची विशेष पडताळणी करण्यात आली. या पडताळणीत जे अर्ज अपात्र ठरले, त्या महिलांना योजनेतून वगळण्यात येत आहे. उल्लेखनीय बाब म्हणजे, जानेवारी महिन्यात मिळालेल्या सातव्या हप्त्यामध्येच राज्यभरातून पाच लाख महिलांना या योजनेतून वगळण्यात आले होते.
योजनेची आतापर्यंतची प्रगती
या योजनेअंतर्गत लाभार्थी महिलांना आतापर्यंत सात हप्ते देण्यात आले आहेत. मात्र फेब्रुवारीच्या आठव्या हप्त्यासाठी पडताळणी प्रक्रिया राबवण्यात आली, ज्यामध्ये अनेक महिला अपात्र ठरल्या. या निर्णयामुळे मराठवाड्यातील महिलांमध्ये नाराजी पसरली आहे.
राज्य शासनाकडून सांगण्यात येत आहे की, योजनेच्या मूळ उद्देशाला धरून ही पडताळणी प्रक्रिया राबवण्यात येत आहे. ज्या महिला खरोखरच पात्र आहेत, त्यांनाच या योजनेचा लाभ मिळावा, हा यामागचा उद्देश आहे. योजनेची पारदर्शकता वाढवण्यासाठी आणि गैरव्यवहार रोखण्यासाठी ही पाऊले उचलण्यात येत असल्याचेही स्पष्ट करण्यात आले आहे.
प्रभावित महिलांसाठी पर्यायी व्यवस्था
ज्या महिला या निर्णयामुळे प्रभावित झाल्या आहेत, त्यांच्यासाठी काही पर्यायी योजना उपलब्ध करून देण्याची शक्यता शासन स्तरावर तपासली जात आहे. तसेच, ज्या महिलांचे अर्ज अपात्र ठरले आहेत, त्यांना पुन्हा अर्ज करण्याची संधी दिली जाऊ शकते, मात्र यासाठी त्यांना सर्व निकष पूर्ण करावे लागतील.
मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना ही महिला सक्षमीकरणाच्या दृष्टीने महत्त्वाची पाऊल मानली जात असली, तरी योजनेच्या अंमलबजावणीत आणि पडताळणी प्रक्रियेत येत असलेल्या अडचणींमुळे अनेक महिला लाभापासून वंचित राहत आहेत. या परिस्थितीवर मात करण्यासाठी आणि योजनेची प्रभावी अंमलबजावणी करण्यासाठी राज्य शासनाकडून विशेष प्रयत्न केले जात आहेत.