Vayoshree Yojana महाराष्ट्र राज्य सरकारने ज्येष्ठ नागरिकांच्या कल्याणासाठी एक महत्वपूर्ण पाऊल उचलले आहे. मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांनी ५ फेब्रुवारी २०२४ रोजी ‘मुख्यमंत्री वयोश्री योजना’ ही नवीन कल्याणकारी योजना सुरू केली आहे. या योजनेचा मुख्य उद्देश ६५ वर्षांवरील ज्येष्ठ नागरिकांना आर्थिक सहाय्य करून त्यांना स्वाभिमानाने जगण्यास मदत करणे हा आहे.
या योजनेची व्याप्ती आणि महत्व लक्षात घेता, ही योजना महाराष्ट्रातील ज्येष्ठ नागरिकांसाठी एक वरदान ठरणार आहे. विशेषतः आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल असलेल्या ज्येष्ठ नागरिकांना या योजनेचा मोठा फायदा होणार आहे. योजनेंतर्गत दरवर्षी ३,००० रुपयांची एकरकमी आर्थिक मदत दिली जाते, जी त्यांच्या दैनंदिन गरजा भागवण्यास मदत करेल.
पात्रतेचे निकष: या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी काही महत्वपूर्ण निकष ठरवण्यात आले आहेत. सर्वप्रथम, अर्जदाराचे वय ६५ वर्षे किंवा त्यापेक्षा जास्त असणे आवश्यक आहे. त्याचबरोबर, अर्जदाराचे कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न १ लाख रुपयांपेक्षा कमी असावे. महत्वाचे म्हणजे, अर्जदार किंवा त्यांच्या जीवनसाथीच्या नावावर कोणतीही स्थावर मालमत्ता नसावी. याशिवाय, त्यांना कोणतीही नियमित पेन्शन मिळत नसावी.
निवास पात्रतेबाबत, अर्जदार महाराष्ट्र राज्याचा किमान १५ वर्षांचा रहिवासी असणे आवश्यक आहे. या योजनेसाठी अर्जदार आणि त्यांच्या पती/पत्नीच्या नावावर बँक खाते असणे देखील आवश्यक आहे.
योजनेचे विशेष लाभ: या योजनेमध्ये केवळ आर्थिक मदतच नाही तर अनेक महत्वपूर्ण आरोग्य सुविधा देखील समाविष्ट आहेत. अपंग व्यक्तींसाठी व्हीलचेअर, हृदयविकार आणि दमा रुग्णांसाठी ऑक्सिजन कॉन्सेंट्रेटर, स्पायनल ब्रेस यासारख्या उपकरणांसाठी अनुदान दिले जाते.
विशेष म्हणजे, ज्येष्ठ नागरिकांच्या दैनंदिन जीवनात सुधारणा आणण्यासाठी कृत्रिम दात, दृष्टी उपकरणे आणि श्रवण यंत्रे यांसाठी देखील अनुदान उपलब्ध आहे. या सर्व सुविधांमुळे त्यांचे जीवन अधिक सुकर होण्यास मदत होईल.
आवश्यक कागदपत्रे: या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी काही महत्वपूर्ण कागदपत्रे सादर करणे आवश्यक आहे. यामध्ये मोबाईल नंबरशी लिंक केलेले आधार कार्ड, जन्म प्रमाणपत्र, रेशन कार्ड, तहसीलदार कार्यालयाकडून मिळवलेला वार्षिक उत्पन्नाचा दाखला, बँक खात्याचे पुरावे, निवास प्रमाणपत्र आणि ज्येष्ठ नागरिक ओळखपत्र यांचा समावेश आहे. याशिवाय दोन पासपोर्ट आकाराचे फोटो देखील आवश्यक आहेत.
विशेष परिस्थितींमध्ये, जसे की विधवा असल्यास पतीचे मृत्यू प्रमाणपत्र किंवा अपंग असल्यास वैद्यकीय अपंगत्वाचे प्रमाणपत्र या अतिरिक्त कागदपत्रांची आवश्यकता असू शकते.
योजनेचे सामाजिक महत्व: मुख्यमंत्री वयोश्री योजना ही केवळ आर्थिक मदत करणारी योजना नाही तर ती ज्येष्ठ नागरिकांना सामाजिक सुरक्षा आणि सन्मान देणारी योजना आहे. या योजनेमुळे अनेक गरजू ज्येष्ठ नागरिकांना त्यांच्या वृद्धापकाळात आर्थिक स्थैर्य मिळेल आणि त्यांना स्वाभिमानाने जगता येईल.
समाज कल्याण विभागाने सर्व पात्र ज्येष्ठ नागरिकांना या योजनेचा लाभ घेण्याचे आवाहन केले आहे. या योजनेमुळे ज्येष्ठ नागरिकांच्या जीवनमानात सुधारणा होईल आणि त्यांना आर्थिक व सामाजिक सुरक्षा मिळेल.
मुख्यमंत्री वयोश्री योजना ही महाराष्ट्र सरकारची एक महत्वाकांक्षी योजना आहे. या योजनेमुळे राज्यातील लाखो ज्येष्ठ नागरिकांना फायदा होणार आहे. त्यांच्या आरोग्य सुविधा, दैनंदिन गरजा आणि सामाजिक सुरक्षेची काळजी या योजनेमधून घेतली जाणार आहे. ही योजना ज्येष्ठ नागरिकांच्या स्वाभिमानी जीवनासाठी एक महत्वपूर्ण पाऊल आहे.
